skip to main content

Studi Filogeni dan Uji Potensi Bioremediasi serta Enzim Termostabil Ekstraseluler Isolat Geobacillus sp. dari Sumber Air Panas Gedong Songo

Chemistry Department, Faculty of Sciences and Mathematics, Diponegoro University, Indonesia

Published: 1 Aug 2009.
Open Access Copyright 2009 Jurnal Kimia Sains dan Aplikasi under http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/.

Citation Format:
Abstract
Mikroorganisme termofilik merupakan mikroorganisme yang tahan terhadap suhu tinggi dengan suhu optimum pertumbuhan mencapai lebih dari 60°C. Mikroorganisme termofilik mempunyai banyak kegunaan, antara lain untuk proses bioremediasi dan penghasil enzim termostabil. Penelitian ini bertujuan untuk menelusuri potensi Geobacillus sp. dari sumber air panas Gedong Songo melalui konstruksi pohon filogeni serta mendapatkan data potensi bioremediasi Fe(III), Pb(II), H2O2 dan enzim ekstraselular dari isolat Geobacillus sp. Konstruksi pohon filogeni dilakukan menggunakan program Phylip 3.68 ed dengan metode parsimony. Uji potensi Geobacillus sp. untuk bioremediasi Fe(III) dan Pb(II) dilakukan dengan menginokulasikan pellet Geobacillus sp. pada media BSM (Basal Salin Medium) yang mengandung masing-masing Fe(III) dan Pb(II). Analisis kadar Fe(III) dan Pb(II) pada media dilakukan dengan AAS. Uji potensi bioremediasi H2O2 dilakukan secara kualitatif dengan melihat adanya gelembung O2 yang dihasilkan oleh aktifitas katalase dari Geobacillus sp. Uji aktivitas enzim amilase, β-galaktosidase dan protease ekstraseluler dilakukan secara kualitatif dengan penambahan masing-masing amilum, ONPG dan gelatin sebagai substratnya. Penelitian menunjukkan hasil positif pada uji potensi bioremediasi Fe(III) dan Pb(II) serta untuk uji enzim amilase dan protease ekstraseluler. Uji potensi bioremediasi H2O2 dan enzim β-galaktosidase ektraseluler menunjukkan hasil negatif. Konstruksi pohon filogeni menunjukkan bahwa kedelapan isolat Geobacillus sp. memiliki kekerabatan terdekat dengan Geobacillus sp._TERI_NSM dan Geobacillus sp. sbs3.
Fulltext View|Download
Keywords: Mikroorganisme termofilik; Geobacillus sp; bioremediasi

Article Metrics:

  1. W Deden Trismillah, Produksi Xilanase Sumaryanto, Pengaruh Komposisi Media pada Produksi Xilan, Bacillus stearothermophillus DSM 22 Menggunakan Substrat Kulit Buah Pisang, Pustaka IPTEK J, Sains dan Teknologi BPPT, VII. IIA, 1 (2005)
  2. Wakao Fukuda, Yulia Sari Ismail, Toshiaki Fukui, Haruyuki Atomi, Tadayuki Imanaka, Characterization of an archaeal malic enzyme from the hyperthermophilic archaeon Thermococcus kodakaraensis KOD1, Archaea, 1 (2005) 293-301
  3. Suhendrayatna, Bioremoval Logam Berat Dengan Menggunakan Microorganisme: Suatu Kajian Kepustakaan (Heavy Metal Bioremoval by Microorganisms: A Literature Study ), in: Seminar On-Air, Bioteknologi untuk Indonesia Abad 21, Sinergy Forum - PPI Tokyo Institute of Technology, Japan, 2001
  4. Tuty Alawiyah, Kultivasi Anaerob dan Identifikasi Fragmen 396 pb (550-945) Gen 16S rRNA Bakteri Geobacillus thermoleovorans T4 Isolat Sumber Air Panas Gedong Songo, in, Jurusan Kimia Universitas Diponegoro, Semarang, 2007
  5. M. S. Friedman, Thermophilic Microorganism, Academic Press, Inc. New York 1992
  6. J Van Lieshout, M Faijes, J Nieto, J Van Der Oost, A Planas, Hydrolase and glycosynthase activity of endo-1, 3-β-glucanase from the thermophile Pyrococcus furiosus, Archaea, 1 (2004) 285-292
  7. S. Marvin Friedman, Protein Synthesis in Cell-Free Extracts from a Thermoacidophilic Archaebacterium, Systematic and Applied Microbiology, 6 (1985) 1-6
  8. Sophie Drouault, Jamila Anba, Gérard Corthier, Streptococcus thermophilus is able to produce a β-galactosidase active during its transit in the digestive tract of germ-free mice, Applied and environmental microbiology, 68 (2002) 938-941
  9. Agustina L. N. Aminin, F. Madayanti, P. Aditiawati, Akhmaloka, Isolation of Thermophiles From Gedongsongo Hot Spring Using A Simple Enrichment Medium, in: International Seminar Advance in Biological Science, 2007
  10. Djedi S Widarto, Tedi Yudistira, Karakterisasi Sumberdaya Panas Bumi Skala Kecil di Zona Depresi Volkanik Ungaran Jawa Tengah, (2004)
  11. Hany Hussein, Soha Farag Ibrahim, Kamal Kandeel, Hassan Moawad, Biosorption of heavy metals from waste water using Pseudomonas sp, Electronic Journal of Biotechnology, 7 (2004) 30-37
  12. E Stackebrandt, BM Goebel, Taxonomic note: a place for DNA-DNA reassociation and 16S rRNA sequence analysis in the present species definition in bacteriology, International Journal of Systematic and Evolutionary Microbiology, 44 (1994) 846-849
  13. Adrian Nur, Immobilisasi Limbah Fermentasi Pabrik Alkohol Terhadap Adsorpsi Logam Berat Kadmium (Cd), Ekuilibrium, 6 (2007) 27-31
  14. Ventsislava Yankova Petrova, Tanya Vassileva Rasheva, Anna V Kujumdzieva, Catalase enzyme in mitochondria of Saccharomyces cerevisiae, Electronic Journal of Biotechnology, 5 (2002) 11-12
  15. L Luhova, A Lebeda, D Hedererová, P Pec, Activities of amine oxidase, peroxidase and catalase in seedlings of Pisum sativum L. under different light conditions, Plant soil and environment, 49 (2003) 151-157
  16. DR Zeigler, Bacillus Genetic Stock Center Catalog of Strains, vol. 3, The Genus Geobacillus, in, 2001
  17. R Borris, Biological Role of Enzymes, eds. Biotechnology ed., UCH, Germany, 1987
  18. Elidar Naiola, Mikrobia Amilolitik pada Nira dan Laru dari Pulau Timor, Nusa Tenggara Timur, Biodiversitas, 9 (2008)
  19. R. Melliawati, R.S. Suherman, B. Subardjo, Pengkajian Kapang Endofit dari Taman Nasional Gunung Halimun sebagai Penghasil Glukoamilase, Pusat Penelitian Bioteknolgi LIPI, 2006
  20. LM Josson, LM Coronel, BB Mercado, ED De Leon, OG Mesina, AM Lozano, MB Bigol, Strain improvement of aspergillus oryzae for glucoamylase production, Asean Journal on Science and Technology for Development, 9 (1992) 1-116
  21. R Melliawati, E Sukara, Pengaruh sumber pati dan nitrogen terhadap produksi enzim amilolitik oleh khamir Saccharomycopsis sp. TJ-1, in: Simposium Nasional Bioteknologi - Dies Natalis ke-37 UNAIR, Universitas Airlangga, Surabaya, 1991
  22. John M Deman, Kimia makanan, Penerbit ITB. Bandung, (1997)
  23. Joseph Sambrook, David W Russell, Molecular cloning: a laboratory manual 3rd edition, Coldspring-Harbour Laboratory Press, UK, (2001)
  24. Tuti Susilawati, Isolasi dan karakterisasi enzim protease dari isolat bakteri termofilik sumber air panas Gedong Songo Bawen, in, FMIPA UNDIP, 2004
  25. Alan Gordon Ward, Albert Courts, Science and technology of gelatin, Academic Press, 1977

Last update:

  1. Characterization extrinsic factors of immobilized cells thermoxilanolytic bacteria in producing xylanase

    I Irdawati, D D Putri, S Syamsuardi, A Agustien, Y Rilda. Journal of Physics: Conference Series, 1317 (1), 2019. doi: 10.1088/1742-6596/1317/1/012075
  2. Freeze-thaw system for thermostable β-Galactosidase isolation from Gedong Songo Geobacillus sp. isolate

    Ken Ima Damayanti, Nies Suci Mulyani, Agustina L. N. Aminin. Jurnal Kimia Sains dan Aplikasi, 23 (11), 2020. doi: 10.14710/jksa.23.11.383-389

Last update: 2024-03-28 13:44:27

  1. Characterization extrinsic factors of immobilized cells thermoxilanolytic bacteria in producing xylanase

    I Irdawati, D D Putri, S Syamsuardi, A Agustien, Y Rilda. Journal of Physics: Conference Series, 1317 (1), 2019. doi: 10.1088/1742-6596/1317/1/012075